: सहकारनामा ऑनलाईन
आज आपण विविध चॅनेल्स आणि वृत्तपत्रांच्या माध्यमातून वाचत असतो की ज्या लोकांची शरीरातील रोगांशी लढण्यासाठी लागणारी प्रतिकारशक्ती कमजोर असते ते लोक सहजपणे कोरोनाच्या विळख्यात सापडतात. आपणास हेही नक्कीच माहीत असेल की रोग प्रतिकारशक्तीचा थेट संबंध आहाराशी निगडित आहे. योग्य आणि परिपूर्ण आहारामुळे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते. मात्र अजूनतरी अशी कोणतीही नियमावली जाहीर केली गेली नाही की नेमके कोणते खाद्यपदार्थ कोरोनाशी लढा देण्यास उपयुक्त आहे. मात्र मागील काही संशोधनामध्ये असे आढळले आहे की विशिष्ठ पदार्थ हे आरोग्यवर्धक असून ते शरीराला विषाणूंविरूद्ध लढण्याची क्षमता बळकट करतात. आज आपण अशाच काही विशेष रोगप्रतिकारक बाबींचा समावेश आहारात करण्यासाठी त्यांची माहिती देत आहोत.
मशरूम– एमिली वंडर यांच्या म्हणण्यानूसार व्हिटॅमिन डीचा उत्तम स्रोत सूर्य किरण आहे. परंतु मशरूमसह काही विशिष्ट खाद्यपदार्थाद्वारे देखील तो शोधला जाऊ शकतो. 2018 मध्ये, व्हिटॅमिन डी स्त्रोत म्हणून मशरूमच्या वापराबद्दल एक आढावा घेण्यात आला. असे आढळले आहे की मशरूम कॅल्शियमचे शोषण वाढवते, जे हाडांसाठी चांगले आहे.
लाल शिमला मिरची – यात सर्वाधिक प्रमाणात व्हिटॅमिन सी आढळते.
अमेरिकेच्या कृषी विभागाच्या मते, एक कप चिरलेल्या लाल शिमला मिर्चीमध्ये सुमारे 211 टक्के व्हिटॅमिन सी असते, जे संत्रामध्ये सापडलेल्या व्हिटॅमिन सीच्या दुप्पट आहे. 2017 मध्ये राष्ट्रीय आरोग्य संस्थेत प्रकाशित केलेल्या अभ्यासानुसार व्हिटॅमिन सी शरीरातील पेशी मजबूत करते जे रोग प्रतिकारशक्ती वाढवते. यामुळे श्वसन संसर्गाचा धोकाही कमी होतो.
ब्रोकली– ब्रोकलीही व्हिटॅमिन सी समृद्ध आहे. अर्ध्या कप ब्रोकलीमध्ये 43 टक्के व्हिटॅमिन सी असते. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थ नुसार आपल्या शरीराला दररोज समान प्रमाणात व्हिटॅमिन सी आवश्यक आहे. यूएस ईएचई हेल्थमधील फिजीशियन डॉक्टर सीमा सरीन सांगतात, “ब्रोकली फिटोकेमिकल्स आणि अँटीऑक्सिडंट्सने समृद्ध आहे जी आपली रोगप्रतिकार शक्ती मजबूत करते. यात व्हिटॅमिन ई देखील आहे, जो अँटिऑक्सिडेंट आहे आणि जीवाणू आणि विषाणूंविरूद्ध लढायला मदत करतो.
हरभरा : हरभऱ्यात भरपूर प्रोटीन असते. यामध्ये अमीनो अ‍ॅसीडने बनविलेले आवश्यक पोषक घटक असतात जे शरीराच्या ऊतींना वाढण्यास आणि मजबूत करण्यास मदत करतात. अ‍ॅकॅडमी ऑफ न्यूट्रिशन अँड डायटेटिक्सनुसार, ते एन्झाईम्स योग्य प्रकारे राखतात जेणेकरून आपल्या शरीराची प्रणाली योग्यरित्या कार्य करू शकेल. आहारतज्ञ एमिली वंडर म्हणतात की, हरभऱ्यात लोह भरपूर प्रमाणात आढळतो जे रोगप्रतिकारक शक्ती आणि रोगप्रतिकारक प्रतिकार नियंत्रित करते.
स्ट्रॉबेरी– आहारतज्ज्ञ एमिली वंडर म्हणतात की, एका दिवसाच्या व्हिटॅमिन सीची गरज भागविण्यासाठी अर्धा कप स्ट्रॉबेरी पुरेसे आहे, कारण अर्ध्या कप स्ट्रॉबेरीमध्ये 50 टक्के व्हिटॅमिन सी आढळतो. एमिली सांगतात, “पर्यावरणामुळे आमच्या पेशी बर्‍याच प्रकारे खराब होतात आणि व्हिटॅमिन सी त्यांना खराब होण्यापासून प्रतिबंधित करते.”
लसूण– डॉ. सीमा सरीन म्हणाल्या, ‘लसूण फक्त अन्नाची चवच वाढवत नाही तर रक्तदाब कमी करणे आणि हृदयाशी संबंधित धोके कमी करणे यासारख्या अनेक प्रकारे आरोग्यासाठीही फायदेशीर ठरते. लसूणमध्ये सापडलेल्या सल्फर कंपाऊंडमुळे ते संक्रमणास लढायला मदत करते. याशिवाय रोग प्रतिकारशक्ती देखील वाढवते. लसूण देखील सर्दी आणि खोकल्यापासून शरीराचे रक्षण करते.
पालक– डॉक्टर सरीन म्हणतात, ‘पालकांमध्ये व्हिटॅमिन सी आणि अँटीऑक्सिडंट्स समृद्ध असतात, जे पर्यावरणातून होणार्या नुकसानापासून आपल्या पेशींना वाचवतात. याव्यतिरिक्त, त्यात बीटा कॅरोटीन आहे, जे व्हिटॅमिन ए चा मुख्य स्रोत आहे. योग्य रोगप्रतिकारक कार्यासाठी व्हिटॅमिन ए आवश्यक आहे. ब्रोकलीसारखे पालकलाही कच्चे किंवा किंचित शिजवणे चांगले मानले जाते.
दही – दही हा प्रोबायोटिक्सचा उत्तम स्रोत आहे. डॉ. सरीन यांच्या म्हणण्यानुसार, हा एक चांगला बॅक्टेरिया आहे, जो रोगप्रतिकारक शक्ती आणि पाचक प्रणाली योग्य ठेवतो. काही अलिकडच्या अभ्यासांमध्ये असे आढळले आहे की सामान्य सर्दी आणि इन्फ्लूएन्झा सारख्या श्वसन संसर्गास प्रतिबंध करण्यासाठी प्रोबायोटिक्स प्रभावी असल्याचे आढळले आहे. डॉक्टर सरीन फ्लेवर्ड ऐवजी साधे दही खाण्याची शिफारस करतात.
